BY NICOLAS CAMUT AND BARBARA MOENS
Yeni seçilen başbakan Luc Frieden, Macar liderle köprü kurma konusunda ümit var.
Luc Freiden’ın Avrupa Birliğinin Victor Orban sorununu çözme noktasında bir planı var.
Avrupa Birliği’nin altı kurucu üyesinden biri olan ve Avrupa Komisyonu başkanlığını üç kez üstlenen Lüksemburg’un başbakanı, üye ülkeler arasında Macaristan dahil olmak üzere “köprü kurucu” diplomatik geleneğini geliştirmeyi umuyor.
Freiden, “Macaristan bazen düşündüğümüzden daha Avrupa yanlısı ve bence farklı görüşleri de desteklemeliyiz ki ortak hedefimizi başarabilelim” açıklamasında bulundu. Orban, Lüksemburg Başbakanı Freiden’ın liderler masasındaki yerini almasından daha öncesini kapsayan bir süreçte Avrupa Birliği için bir sorundu ve Macar lider, Ukrayna’nın Avrupa Birliği üyeliğinden Birlik’in uzun vadeli bütçelerine ve göçe kadar her şeyi aksatıyordu. Avrupa Birliği liderlerinin Aralık ayındaki son toplantısında Macaristan başbakanı, diğer liderlerin Ukrayna’nın katılım görüşmelerini yaparken salondan aniden çıkış yapmıştı. Freiden ise Macar lideri geri istiyor.
Frieden, Büyük Dükalık’ın başkentindeki ofisinde, Xavier Bettel’in on yıllık saltanatına son veren parlamento seçimini kazandıktan dört ay sonra POLITICO’ya verdiği bir röportajda, “Viktor Orbán’ı daha iyi tanımam gerekiyor.” açıklamasında bulundu. Bettel, Brüksel’de tanınmış bir figür olarak yeni koalisyon hükümetinde dışişleri bakanı oldu.
Avrupa Parlamentosu’ndaki en büyük siyasi grup olan merkez sağ tandanslı Avrupa Halk Partisi’nin (European People’s Party) bir üyesi olan Frieden, “Eğer birisi belirli politikalar noktasında görüş ayrılığına sahipse, onun nereden geldiğini anlamaya çalışmalısınız” dedi ve Macaristan’ın tutumunu daha iyi anlamak için önümüzdeki aylarda Macaristan’ı ziyaret etmeyi düşündüğünü sözlerine ekledi.
Macaristan Başbakanı ile olası bir görüşme, Avrupa Birliğinin Ukrayna’ya verdiği desteğe karşı çıkan ve Avrupalı mevkidaşlarıyla sürekli zıt düşen Orbán için nadir görülen bir durum olacak.
Üst düzey bir Avrupalı yetkilinin Budapeşte’ye en son ziyareti Kasım ayında, Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel tarafından Ukrayna ile katılım müzakerelerinin başlatılmasına ilişkin Avrupa zirvesini kurtarma girişimi amacıyla olmuştu. Macaristan ve Avrupa Birliği arasındaki Ukrayna görüşmeleri, Orbán’ın salonu terk etmesiyle sonuçlandı, böylece mevkidaşları Ukrayna konusunda onsuz bir karar verebilecekti. Ayrıca Kiev’e 50 milyar Avroluk yardım paketini de veto etti.
Bir süredir Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla bilinen Macar başbakan, Kiev’e mali yardımı kararından önce bloğun geri kalanından belirli tavizler edinmek için yeni bir pazarlığın içine girdi. Orbán aynı zamanda Polonya’da Mateusz Morawiecki’nin yerine Donald Tusk’ın iktidara geldiği seçimin ardından yasal hüküm konularında güçlü bir müttefikini de kaybetti. Frieden’e göre Orbán’ın tecrit edilmesinden Avrupa Birliği de belirli şekilde sorumlu. Frieden, “Bazen karşı tarafın Avrupa ülkeleri ile ilişkilerinde ne düşündüğünü anlamak için ne kadar az çaba sarf edildiğini görünce şok oluyorum” açıklamasında bulundu.
Merkez sağ tandanslı Hristiyan Sosyal Halk Partisi (Christian Social People’s Party) mensubu başbakan, Kasım ayı ortasında göreve geldiğinden bu yana Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Şansölyesi Olaf Scholz’un yanı sıra Benelüks’teki mevkidaşları Belçika Başbakanı Alexander de Croo ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile görüşmeler gerçekleştirdi.
Moskova’nın Ukrayna’yı işgaline atıfta bulunarak “Macaristan Sovyet egemenliği altında çok acı çekti ve hiçbir ülkenin yabancı bir güç tarafından yönetilmek ve kesinlikle başka bir ülke tarafından işgal edilmek istemediğini çok iyi anlıyor” açıklamasında bulundu. Ancak Brüksel’in ülkedeki demokratik gerileme ve hukukun üstünlüğü konusundaki endişeleri nedeniyle Macaristan’a ayrılan yaklaşık 11.7 milyar Avroluk Avrupa Birliği fonunun dondurulmuş olması nedeniyle Macaristan’ın da Avrupa bloğuyla ilişkilerini onarmak için üzerine düşen sorumluluğu yapması gerektiği konusunda uyardı. Frieden, “Macaristan’la yeniden daha normal bir ilişki kurulabilmesi için bu reformlardan bazılarını yapacaklarını umuyorum” dedi.
Orjinal Makale: Luxembourg’s new PM wants to be the EU’s Orbán whisperer
Photo: © SIP/Jean-Christophe Verhaegen
