BASIN BÜLTENİ
Oturum Öne Çıkanlar:
İlk oturumunda Prof. Dr. Ahmet Sözen, panelin moderatörü ve konuşmacısı olarak, etkinliği yönlendirirken, katılımcılara Kıbrıs ve bölgesel barış sürecine dair geniş bir perspektif sundu. Prof. Sözen, konuşmacıların sunumlarına derinlemesine katkıda bulunarak, konuların daha iyi anlaşılmasını sağladı ve panelistler arasında etkili bir diyalog kurulmasına öncülük etti.
Oturumun ikinci konuşmacısı olan Achilleas Demetriades, 2023 Kıbrıs Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bağımsız aday olarak katılmış bir avukattır. Demetriades, sunumunda Kıbrıs’ta kayıp kişilerle ilgili sorunlara dikkat çekerek, bu konuda bir Gerçek Komisyonu kurulmasını önerdi. Bu önerisinin temelinde, böyle bir komisyonun hem geçmişle yüzleşmeyi sağlayacak bilgileri ortaya çıkarabileceği hem de ada içindeki farklı topluluklar arasında uzlaşıya zemin hazırlayabileceği yönünde güçlü argümanlar sundu.
Demetriades, diğer ülkelerde benzer gerçek komisyonlarının nasıl başarılı sonuçlar elde ettiğini detaylandırdı ve bu modelin Kıbrıs için nasıl olumlu sonuçlar doğurabileceğini, özellikle uzun süreli barış ve halklar arası anlayışın geliştirilmesi açısından vurguladı.
Oturumun üçüncü ve son konuşmacısı olarak söz alan Girne Milletvekili ve tanınmış iş dünyası lideri Fikri Toros, panelde “Kıbrıs’ta Federal Çözüm: Tarihten Geleceğe Barışın Gerçekçi Modeli” başlığı altında, federal bir yapılanmanın ve ekonomik iş birliklerinin Kıbrıs’ta kalıcı barışın sağlanmasına nasıl katkıda bulunabileceğini ele aldı
Toros, federal çözümün adanın uzun süreli istikrar ve barışına olanak tanıyacağını vurgularken, ekonomik entegrasyonun da çatışma sonrası toplumların iyileşmesi ve güven inşası süreçlerinde kritik bir rol oynayabileceğini belirtti. Bu çerçevede, ekonomik iş birliklerinin ve ortak yatırımların, sadece ekonomik gelişimi değil, aynı zamanda toplumlar arasında uzlaşı ve barışın sürdürülmesini de destekleyeceğini anlattı. Toros, federal bir modelin ve ekonomik iş birliklerinin birleştiği bir yaklaşımın, Kıbrıs sorununa dair uzun vadeli ve sürdürülebilir çözümler sunabileceğini ifade etti.
İkinci oturumda ilk sözü alan Dr. Esra Dilek, “Track II Diplomasi: Doğu Akdeniz’de Çatışma Çözümünde Yeni Fırsatlar ve Stratejiler” başlıklı konuşmasıyla, Doğu Akdeniz’deki Track II diplomasisinin potansiyelini derinlemesine inceledi. Çatışma çözümü konusunda bağımsız bir araştırmacı ve deneyimli bir akademisyen olan Dr. Dilek, literatür taramasıyla Track II süreçlerini ele aldı ve bu süreçlerin dünya genelindeki uygulamalarını değerlendirdi. Özellikle Kıbrıs, Yunanistan-Türkiye, Libya, Suriye ve İsrail-Filistin gibi uzun süreli ihtilaflara odaklanarak, bu bölgelerde Track II diplomasisinin nasıl fark yaratabileceğini tartıştı.
İkinci konuşmacı olarak Emekli Mısırlı Diplomat ve deneyimli bir araştırmacı olan Hessam Youssef, “Doğu Akdeniz Çatışmalarında Track II Diplomasi: Resmi Diplomasiye Alternatif mi, Tamamlayıcı mı?” başlığı altında, Track I diplomasisinin bölgedeki çatışmaları çözmede neden yetersiz kaldığını açıkladı. Youssef, İsrail-Filistin Oslo Anlaşmaları gibi önemli örneklerle Track II diplomasisinin avantajlarını ve zorluklarını sıralayarak, bu yaklaşımın başarılarını vurguladı. Ayrıca, Track II diplomasisinin sadece çatışma çözümüyle sınırlı kalmayıp, düzensiz göç, aşırıcılık ve iklim değişikliği gibi global sorunlara da çözüm sunabileceğini belirtti.
Oturumun son konuşmacısı olarak KKTC’nin eski Dışişleri Bakanı ve baş müzakereci Özdil Nami, “Kuzey İrlanda Barış Süreci Kıbrıs İçin Örnek Model Olabilir Mi?” başlığıyla, Kuzey İrlanda barış sürecinden çıkarılan derslerin Kıbrıs sorunu ile olan paralelliklerini ele aldı.Nami, Kasım 2023’te gerçekleştirdiği Dublin ziyareti sırasında edindiği gözlemlerle, Kuzey İrlanda’daki barış sürecinin nasıl başarılı bir model oluşturduğunu detaylandırdı. Bu ziyarette elde ettiği bilgileri paylaşarak, Track II diplomasi çabalarının Kuzey İrlanda’daki barış sürecine nasıl önemli katkılar sağladığını ve benzer yaklaşımların Kıbrıs’ta nasıl uygulanabileceğini tartıştı. Bu bölümde, Kuzey İrlanda deneyiminin, Kıbrıs’taki taraflar arasında daha samimi bir diyalog geliştirilmesini teşvik eden ve çeşitli toplumlar arasındaki güveni artıran gayrı resmi diplomasiyi nasıl destekleyebileceğini vurguladı.
Panelin sonunda izleyicilerin panelistlere özel sorunlar ve çözüm yolları hakkında doğrudan sorular sorduğu interaktif bir soru-cevap oturumuyla son buldu. Bu tartışmadan elde edilen bilgiler ve video kaydı, EUROPolitika dergisi’nin sitesinde ve YouTube kanalında ilerleyen günlerde paylaşılacaktır. www.europolitika.com & youtube.com/@EUROPolitikaNews
