Alman Şansölye, ortak borçlanma ve Avrupa dayanışmasını benimsemesiyle kendini AB tarihine yazıyor.
PARIS – Başardı!
POLITICO’da editör olan Paul Taylor yazısı
Şansölyeliğinin sonuna doğru, Angela Merkel korona virüsünden sert bir şekilde etkilenmiş ülkelere ekonomilerini yeniden inşa etmelerine yardım etmek için ortak borçlanmayı kabul ederek, Avrupa siyasetinin panteonunda yerini güvenceye aldı.
Böyle yaparak, fazla tutumlu Alman muhafazakârlığının gölgesinin üzerinden atladı, Frankfurt ve Karlsruhe’daki mali ve parasal ortodoksisini sindirdi ve son olarak 2008-2015 mali krizi döneminde telkin ettiği sözleri uyguladı; “Euro başarısız olursa, Avrupa başarısız olur.”
Alman şansölyesinin, Fransa Başbakanı Emmanuel Macron’la zor durumda olan üye ülkelere dağıtılması amacıyla AB Komisyonuna 500 milyar Euro hibe artırımına izin verilmesi yönünde varılan anlaşma tam anlamıyla bir dönüm noktası.
Eminim ki Flemenkler ve onların tutarlı kardeşliği Avrupa dayanışmasını önlemek için bir çukurda ölmek yerine katlanacaktır.
Avrupa entegrasyonun Brüksel kurumları tarafından uygulanan sayısız eksikliklerinden, hayal kırıklarından ve küçük işlerden hayatını kazanan biz yorumcular ve 27 üye ülke şimdi tarihi bir dönüm noktası olurken en azından bir dakika ayırıp alkışlamalı.
Şüphesiz, şimdilik sadece bir Fransız-Alman teklifi, bir Avrupa Birliği anlaşması değil.
Eklenmesi gereken birçok önemli nokta var, Merkezi Avrupa kuzenleri bastırılırken diğer korona virüs yüzünden felakete uğramış ülkelerin burunlarını beladan onlardan önce çıkarmaları birçok Flemenk, Avusturyalı, İsveç, Fin tarafından üstesinden gelmek için direniş ve Polonyalı ve Macarlar tarafından gelebilecek itirazlar öngörülebilir.
Merkel kendi muhafazakar destekçileri tarafından bir gerilemeyle yüzleşmek zorunda, muhtemelen yerine geçmeye aday olanlar da buna dahil, bununla birlikte milliyetçi ve aşırı sağ Euroskeptikler (Avrupa Birliği’nden kuşku duyanlar). Kemer sıkmanın Ayetullahları çoktan ahlaksız ilan ediyorlar, enflasyon “arka kapıdan transfer birliği”.
Mükemmeliyetçiler, COVID-19’un Avrupa ekonomisine miras bırakacağı büyük bunalımdan dolayı 500 milyar Euro’nun bile küçük bir makro ekonomik zıplama olacağını iddia edebilirler, ki bu nedensiz değil. Ama her zaman olduğu gibi, mümkün olan ile başlamak siyaseten imkansız olanı istemekten daha iyi.
Bunun için bu tarihi anın tadını çıkaralım.
Eminim ki Flemenkler ve onların tutarlı kardeşliği Avrupa dayanışmasını önlemek için bir çukurda ölmek yerine katlanacaktır. Hollanda başbakanı Mark Rutte ve Avusturya şansölyesi Sebastian Kurz, Almanya’nın arkalarında olduğunu bildikleri sürece AB cömertliğine sertçe karşı durmayı sağlayabilirlerdi. Berlin’de talih döndüğünde, insanlar kimin çıplak yüzdüğünü görecekler.
Yasa egemenliği, yargının bağımsız olması ve demokrasinin yürütmesi üzerinde AB normlarına karşı gelmeleriyle Brüksel’e güncel meydan okumalarından dolayı Polonyalılar ve Macarları idare etmesi daha zor olabilir.
Ama Varşova ve Budapeşte gelecek uzun dönem AB bütçesinde en çok yararlanacakların arasında olması beklendiğinden, anlaşmayı engellemek çıkarlarından biri değil. Ve eğer sert bir şekilde savaşırlarsa, Fransızlar ve Almanlar her zaman AB anlaşmaları dışına çıkabilir ve COVID kurtarma için özel amaçlı araç kaynak yaratıp Merkez Avrupa muhaliflerini yardımsız bırakabilir.
Alçakgönüllüler ve Merkezi Avrupalılar Almanya’nın zorda kalacağına dair yanlış bir bahis yaptılar. Şiddetli kriz zamanında, Fransız-Alman ittifakının gücünü yanlış yorumlayarak zayıf bir konuma geçtiler.
Eleştirilerin haklıca çok geç ve çok az olarak yönlendiği, adı küçük adımlı politikalarıyla adı kötüye çıkmışken, görevinde temkinli 15 yılın ardından neden Merkel şimdi bunu yaptı? Gücünün zirvesindeyken bile, diğerlerinin (Nicolas Sarkozy’den Barack Obama’ya ya da Jean-Claude Junker) onu teşvik ettiği durumlarda; şansölye genel olarak kendisinin daha cesur adımlar almak için domestik bir otoritesinin bulunmadığını iddia etti.
İlk olarak, korona virüs krizinin emin bir şekilde idare edilmesi ona çok büyük bir onaylama oranıyla beraber son yılında ya da görevinde kullanabileceği kocaman bir yeni domestik siyasi kazanç enjeksiyonu sağladı. Demokratik koalisyon partnerleri ve Yeşiller muhalif partisi onun kararlarını destekleme yanlısı.
İkinci olarak, korona virüs Avrupa borç krizinden çok farklı bir meydan okuma, kötü davranışı ödüllendirmekten kaçınmak için olan “manevi zarar” argümanı basitçe burada uygulanamıyor. 2009’daki Yunanistan gibi, istatistikleri hakkında yalan söylemiş ve sürdürülemez mali politikalar uygulamış bir ülkeyi kurtarmakla ilgili değil.
Önceki İtalyan Başbakanı Mario Monti’nin ekonomik yönden zorla yıkıcı karantinaya itildiği zaman ortaya koyduğu gibi: “ Bu iyi yaşamla ilgili değil, yaşamla ilgili, yaşamın kendisiyle.”
Üçüncü olarak, geçen hafta Avrupa Merkez Bankası (ECB)’nın egemen tahvil alım programının yasallığına meydan okuyan Alman Federal Anayasa Mahkemesi tarafından Merkel’in eli çelişkili bir biçimde zorlanıyor olabilir.
Politikalarının “orantılılığını” açıklaması için Avrupa Merkez Bankasına üç ay vererek, Anayasa Mahkemesi bloğu bastırmaya çalışan bütün baskıların üzerine AB içinde potansiyel anayasa krizini başlattı.
AB anlaşma hukukunun üstünlüğüne meydan okuyarak ve tek hakimi olan Avrupa Adalet Mahkemesine, Anayasa Mahkemesi korona virüsü krizin ortasına adeta bir el bombası bıraktı, eğer etkisiz hale getirilmezse, Euro ve AB’nin kendisinin sağ kalımına dair olan güveni zayıflatabilirdi.
Berlin Karlsruhe’deki kırmızı cübbeli yargıçların Avrupa parasal birliğini sonlandırmasına izin vermeyeceği yönünde hareket etmesiyle güven vermesi için baskı altındaydı. Merkel işin içinden bir şekilde çıkabilirdi, genellikle yaptığı gibi, mesela mahkemeye ECB’nin orantılılığını gösteren bir gerekçe göndererek. Köpekler havlamaya devam edebilirdi ama karavan kendi yolunda uzaklaşırdı.
Merkel Avrupa’yı birbirine bağlılığın ve dayanışmanın modeli olarak yüksek ahlaki bir yere yerleştirmiş olabilir.
Bunun yerine, üstelemeye ve art arda gelen ECB başkanlarının AB ülkelerinden özellikle bloğun ve en büyük ve en güçlü ekonomisinden istediklerini yapmaya karar verdi: krizle savaşmak için maliye politikasının yanı sıra para politikasını da kullandı.
Bu şekilde yaparak, Merkel Macron’nun daha güçlü ve daha egemen bir AB çağrısı yaptığı 2017 Sorbonne konuşmasından beri bekleyişine sonunda Alman cevabı verdi.
Tarih genelde ikinci bir şans teklif etmez, Merkel’e bunu benimseyerek daha derin bir Avrupa dayanışması için yeni bir temel yarattığı için iki misli minnettar olmalıyız.
Ortak borçlanmanın dönüşü olmayan noktasında, evde büyük bir siyasi risk aldı, neredeyse hükümeti bir veya iki yıl içinde tekrar Karlsruhe’deki mahkemeye çıkaracak kesin bir risk.
Ama Konrad Adenaur’dan Will Brandt’a kadar, Helmut Schmidt ve Helmut Kohl gibi sosyal piyasa ekonomisinden temel alan canlı, istikrarlı Avrupa’yı korumak; Almanya’nın en büyük milli çıkarı olduğunu anlayan savaş sonrasındaki liderler arasındaki yerini kazandı.
Korona virüs ABD, Çin ve Rusya’yı potansiyel önemli gücü derinleştirmek ve rekabet propagandası için zorlarken, Merkel Avrupa’yı birbirine bağlılığın ve dayanışmanın modeli olarak yüksek ahlaki bir yere yerleştirmiş olabilir.
Çeviri : Deniz BAL | EUROPolitika Dergisi Dijital Editörü
Photo: German Chancellor Merkel will face a domestic backlash among some of her own conservative supporters | John MacDougall/AFP via Getty Images
Orijinal Makale: Merkel’s milestone moment
