Josep Borrell, İsrail Dışişleri Bakanı’nın Pazartesi günü Brüksel’e gelmesinden hemen önce bir iddiada bulundu.
AB’nin en üst düzey diplomatı Josep Borrell, Cuma günü İsrail’i Filistinli grup Hamas’ı finanse etmekle açıkça suçladı.
İspanyol El País gazetesinin aktardığına göre Borrell, kendine fahri doktora unvanının verildiği İspanya’nın Valladolid Üniversitesi’nde, “Hamas, Filistin Yönetimini zayıflatmak amacıyla İsrail hükümeti tarafından finanse edildi” açıklamasında bulundu. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu geçmişte bu tür iddiaları reddetmişti.
AB’nin dış politikasından sorumlu Borrell, Cuma günü yaptığı konuşmada, devam eden çatışmanın çözümü için bir Filistin devletinin kurulmasının gerekli olduğunu da vurguladı. Borrell, “Tek çözüm, 100 yıldır uğruna öldükleri toprakları paylaşan iki devlet olmasıdır” dedi. Borrell böyle bir çözümün dışarıdan dayatılması gerektiğini de ekledi.
İsrail hükümeti Borrell’in iddialarına şiddetle karşı çıktı.
Netanyahu’nun en üst düzey dış politika danışmanı Ophir Falk, “Borrell yanılıyor. AB dış politika sorumlusunun iddia ettiği gibi Hamas’ı güçlendirmeye çalışmak bir yana, Başbakan Netanyahu 2012, 2014 ve 2021 yıllarında üç büyük çaplı harekatla Hamas’a ağır darbeler vurmuştur. 7 Ekim’de 1,000’den fazla İsraillinin katledilmesi ve 250’den fazlasının rehin alınmasının ardından Sayın Netanyahu’nun savaş kabinesi İsrail ordusuna Hamas’ı yok etme talimatı verdi.” açıklamasında bulundu.
Borrell’in yorumu, AB dışişleri bakanlarının Brüksel’de İsrail, Filistin Yönetimi ve önemli Arap ülkelerinden mevkidaşları ile çeşitli görüşmeler yapmasından birkaç gün önce geldi. Bakanlar Pazartesi günü, İsrail ordusunun aylardır aralıksız bir bombardıman ve kara saldırısı yürüttüğü Gazze’deki İsrail-Hamas çatışmasını ve gelecekteki bir barış anlaşması ihtimalini konuşmak üzere görüşecekler.
POLITICO’ya konuşan üç AB diplomatına göre, AB aynı zamanda Hamas’a yönelik finansman kaynaklarına darbe vurmak amacıyla Pazartesi günü yeni yaptırımlar açıklayacak.
Perşembe günü Avrupa Parlamentosu, Hamas’ın dağılması ve tüm rehinelerin serbest bırakılması koşuluyla Gazze’de kalıcı bir ateşkes çağrısında bulunan bir kararı kabul etti. Karar, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun bağımsız bir Filistin Devleti fikrini reddederek Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliğinin Filistin Devleti kurulması yönündeki baskılarını bastırmasından birkaç gün sonra geldi.
Netanyahu hükümetinin, Katar’ın Gazze’yi finanse etmesi iddialarını da içine alarak Hamas’a finansman sağlanmasına izin verdiği iddiaları daha önce İsrail muhalefetinin yanı sıra analistler ve NY Times gibi medya kuruluşları tarafından da ele alınmıştı. İsrailli yetkililer bunun, militan grubun ideolojik coşkusunu azaltacağı ve yönetime odaklanmasını teşvik edeceği varsayımıyla Hamas’ı ılımlılaştırmanın bir yolu olarak önemli İsrailli politikacıların çoğunun da hemfikir olduğu bir politikanın parçası olduğunu söylüyor.
Times of Israel‘de 8 Ekim’de, Hamas’ın İsrail’e karşı şiddetli saldırılar düzenlemesinden bir gün sonra yayınlanan bir köşe yazısında, “İsrail, Hamas yöneticileriyle arasındaki kırılgan ateşkesi korumak için 2018’den bu yana içinde milyonlarca Katar Dinarı bulunan bavulların Gazze’ye geçişine izin verdi” iddiasında bulunuldu.
Netanyahu, Katar’ın Filistinlileri rakip siyasi fırkalara bölmek amacıyla Hamas’ı finanse etmesine izin verdiğini şiddetle reddetti. Ancak İsrail lideri 2019 yılında Likud Partisi’nin bir konferansında “Bir Filistin devletinin kurulmasını engellemek isteyen herkes Hamas’ın güçlenmesini desteklemelidir.” açıklamasında bulunmuştu.
Bu arada İsrailli yetkililer Cumartesi günü, ABD Başkanı Joe Biden’ın saatler önce yaptığı ve Netanyahu iktidardayken bile iki devletli bir çözümün hala mümkün olabileceği yönündeki açıklamalarına itiraz etti. İki lider, Biden yönetimi ile İsrail arasında artan karşıtlıkların ortasında bir ay sonra ilk kez görüştü ve görüşmenin ardından Biden gazetecilere iki devletli çözümün bazı türlerinin İsrail başbakanı için kabul edilebilir olabileceğini söyledi.
Netanyahu bu hafta başında İsrail’in yakınında kurulan bir Filistin Devleti kurulması fikrini reddetti ve başbakanın ofisi POLITICO’ya gönderdiği bir açıklamada sert muhalefetini “Başbakan Netanyahu, Başkan Biden ile yaptığı görüşmede, Hamas’ın yok edilmesinden sonra Gazze’nin İsrail için bir tehdit oluşturmaması için İsrail’in Gazze üzerindeki güvenliğini kontrol etmesi gerektiği yönündeki politikasından yeniden bahsetti ki bu Filistin’in egemenliği talebiyle çelişen bir gerekliliktir.” sözleriyle yineledi.
2019’dan bu yana AB’nin dış politika sorumlusu olan Borrell’in, Avrupa’yı bir “bahçeye” benzetip dünyanın geri kalanını “orman” olarak addettiği ve Birleşik Krallık yetkililerinden gelen suçluların iadesiyle ilgili hassas bir belgeyi tweetlediği an da dahil olmak üzere, diplomatik sayılamayacak anlarla ilgili uzun bir geçmişi var.
(Orijinal metin) Jamie Dettmer’ın katkılarıyla hazırlanmıştır.
Orijinal makale: EU’s top diplomat accuses Israel of funding Hamas
Photo: EU foreign policy chief Josep Borrell | John Thys/AFP via Getty Images
